خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - جواد حیران نیا: بامداد روز جمعه سیزدهم دیماه بود که ایالات متحده آمریکا به دستور شخصی دونالد ترامپ، رئیسجمهور این کشور با حمله به دو خودرو در نزدیکی فرودگاه بغداد سپهبد قاسم سلیمانی و ابو المهدی المهندس را شهید کردند.
در پی این رویداد نیز رهبر معظم انقلاب طی پیامی عنوان کردند که «انتقام سخت» در انتظار جنایتکاران است. وعدهای که پیش از خاکسپاری سردار سلیمانی با حمله سپاه پاسداران به مقر ۲ پایگاه نظامی آمریکا (عین الأسد و پایگاهی در اربیل) روز چهارشنبه ۱۸ دی محقق شد.
بسیاری از کارشناسان و سیاسیون بر این باورند که سردار سلیمانی نه تنها یک قهرمان ملی برای مردم ایران محسوب میشد بلکه در شکست دادن داعش که یک تهدید واقعی برای منطقه، اروپا، قفقاز و آسیای مرکزی بود نیز نقش بسزایی داشته است. وی نقش مهمی در تقابل با سیاست منطقهای ایالات متحده و و توطئههایش برای تجزیه منطقه ایفا کرده است.
خبرنگار مهر در خصوص ترور سردار سلیمانی و تنشهای میان آمریکا و ایران گفتگویی با پروفسور «آرشین ادیب مقدم»، رئیس مرکز مطالعات ایران در انستیتوی خاورمیانه دانشگاه لندن تنظیم نموده که در ادامه میآید.
*ایالات متحده امریکا به دستور رئیس جمهور ترامپ، سردار قاسم سلیمانی را ترور کرد. با این اقدام به نظر میرسد ایالات متحده امریکا تنشها با ایران را جهت جلوگیری از استیضاح به گونهای که امور داخلی ایالات متحده امریکا را به حاشیه بکشاند، افزایش داده است. ارزیابی شما چیست؟
در اولین مصاحبههای من با شما در مورد دونالد ترامپ، وقتی او به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، بلافاصله گفتم او خطرناکترین مرد جهان است، زیرا او اساساً فاقد شعور و ذکاوت استراتژیک است.
ترور سردار سلیمانی و سردار ابو المهدی المهندس شواهد روشنی از بی کفایتی رئیس جمهور دونالد ترامپ جهت تفکر عقلانی و منطقی در مورد سیاست جهانی - حتی از نظر منافع ملی ایالات متحده امریکا – است.
در واقع، دونالد ترامپ بزرگترین تهدید برای خود ایالات متحده آمریکا است، زیرا او به وضوح منافع این کشور را در خارج به خطر انداخته است. همانطور که بیان میکنید، زمان ترور نزدیک به مبارزات انتخاباتی مجدد او است. متأسفانه، ایالات متحده همچنان یکی از معدود کشورهایی در جهان است که یک سیاستمدار ملی گرای افراطی مانند ترامپ که میتواند با کشتن مردم رأی به دست آورد، در آن حضور دارد. این موردی غیر قابل تصور در اروپا است حتی در انگلستان معاصر پس از فاجعه سالهای بلر. در حقیقت اکثر جوامع جهان به سیاستمداری رأی میدهند که در مورد صلح صحبت کند نه جنگ.
*اقدام ایالات متحده امریکا در مورد ترور سردار سلیمانی نشان میدهد که جنگ با ایران برای ایالات متحده امریکا در حال حاضر مهم است. ارزیابی شما چیست؟
دولتهای حاکم بر جامعه آمریکا از زمان آغاز فعالیت خود، به ویژه در دوره بعد از جنگ جهانی دوم، تاکنون درگیر جنگ بوده اند. امریکا دولتی جنگی بوده که مسلح است و آماده استفاده از زور برخلاف قوانین بین المللی و سازمانهای چند جانبه است.
باید گفت دوره ریاست جمهوری اوباما، دورهای که در آن دیپلماسی و ایجاد اتحاد سیاست تحریمها و جنگ یک جانبه را متوقف کرد، فقط یک استثنا بود نه یک قاعده. البته ایالات متحده امریکا کشوری یک بعدی نیست اما به نظر میرسد که دموکراسی کشور به سمت مسیر ضد لیبرال چرخیده است و به نفع سیاست رئیس جمهوری که مطمئناً خودسر و تقریباً دیکتاتور است میباشد.
*با توجه به پیام آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی که اعلام کردند انتقام سختی از آمریکا خواهند گرفت، ارزیابی شما از پاسخ ایران به این موضوع چیست؟
تاکنون ایران و متحدانش با تجمع مردم در یک نمایش وحدت بهترین پاسخ ممکن را داده اند که برای اثبات اینکه جنگ با ایران میتواند عواقب فاجعه آمیز داشته باشد، ضروری است.
این نوع ناسیونالیسم به عنوان یک نیروی متحد، با ملی گرایی روانی که دولت و جامعه را از هم جدا میکند و دومی را در برابر دخالتهای بیرونی ناهنجار آسیب پذیر میکند، بسیار متفاوت است.
از نظر سیاسی به دولت ایران توصیه میشود جامعه را در پی هدفی عادلانه، یعنی دفاع از حاکمیت ایران و استقلال ملی متحدین کشور در سراسر منطقه که الان به هدف خود نزدیکتر شده اند، تقویت کند. در نهایت ایران باید نبرد سیاسی و قانونی را علیه دولت ترامپ – دولتی که تمام فرصتهایی که حقوق بین الملل به تهران میدهد را از بین میبرد - آغاز کند.
در شرایطی که ایران به وضوح دارای اخلاق والایی است، پاسخ نظامی نه ضروری است و نه محتاطانه. نبرد سیاسی و قانونی به خودی خود از بی عدالتیهایی که علیه کشور صورت گرفته انتقام میگیرد و اگر سیاستهای ایران، داخلی و خارجی، نظامی شود در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
این استراتژی جامع نیاز به فضای سیاسی دارد که فراگیر باشد. هدف نهایی باید جلوگیری از جنگ و تشدید بیشتر باشد. مهمتر از همه باید صبر کرد و دید که آیا دونالد ترامپ دوباره انتخاب میشود یا خیر. اگر او مجدداً انتخاب شود ممکن است ارزیابی کامل از پارادایم فرهنگ استراتژیک و امنیت ملی ایران، از جمله ارزیابی برنامه هستهای به عنوان بخش بالقوه آن، ضروری باشد.
*گزارشگر ویژه سازمان ملل، ترور سردار سلیمانی را نقض قوانین بین المللی توصیف کرد. ارزیابی شما چیست؟
واضح است که حتی سیاستمداران آمریکا و مطمئناً مقامات سازمان ملل با این نظر موافق هستند. هیچ اعلان جنگی بیان نشده و ترور المهندس و سلیمانی در عراق بدون تأیید دولت عراق اتفاق افتاده است.
حمله هواپیماهای بدون سرنشین، جنایت جمعی و فردی را نفی نمیکند. علاوه بر این تهدید دونالد ترامپ برای حمله به اماکن فرهنگی در ایران باید به عنوان تهدید تروریسم حامی دولت مطرح شود زیرا تأسیسات فرهنگی کاملاً غیرنظامی هستند.
نظر شما